Chuyện khen chê trong lĩnh vực cây cảnh có khá nhiều điều để nói. Một tác phẩm trình làng, tất yếu kẻ khen thì nhiều mà người chê cũng lắm. Cái động cơ khen chê cũng khá trần ai, khoai củ, không dễ thấy, nhất là việc khen chê này lại được thực hiện bởi những cao thủ trứ danh, khéo ăn, khéo nói… lại ít làm (!).
Có người bảo là nếu anh chưa làm được một cái cây nào ra hồn thì anh không đủ tư cách để chê cây người khác. Xem ra cũng đúng (!). Nhưng lại có người bảo nói thế thì làm gì có những nhà… phê bình chuyên nghiệp suốt đời chỉ có mỗi việc khen chê để… sống (!). Lại cũng có lý lắm…
Bàn về việc này, trên một diễn đàn, tôi có phát đi một bài “tham luận” (dẫn sau). Ngay sau đó nhận rất nhiều lời bình ủng hộ, cảm ơn. Nhưng, xui cho tôi, gặp một “ông cụ” khó tính, phản ứng vô cùng dữ dội về bài viết. Lúc ấy, tôi tuyên bố chỉ một câu: “Tẩu mã thượng sách”. Và… chạy mất dép.
Nhân đây, chép lại bài viết, cũng là để tham luận vui cùng các bạn trên diễn đàn.
Bài rằng:
"Mối quan hệ của cây cảnh nghệ thuật và… cái trứng vịt lộn
Tôi thì không bao giờ và không thể nào… đẻ ra được một cái trứng vịt lộn nhưng nếu được mời ăn vài cái tôi vẫn có thể… thẩm định được đấy là trứng ngon hay dỡ. Ngược lại, rõ ràng là chính tác nhân sinh ra cái trứng vịt – con vịt đẻ - thì không thể nào biết được cái vị ngon của trứng rồi!
Vâng! Đấy là lối lập luận khôi hài nhưng lại… đúng. Thực tế có những nhà phê bình nghệ thuật nỗi tiếng (xin không nêu điển hình) nhưng suốt đời, ngoài những bài viết phê bình sắc sảo ra ông ta chưa bao giờ làm nỗi được một tác phẩm thuộc thể loại mà ông ta “kiếm chuyện” thường ngày để sống (!)…
Đó là thực tế và là sự thật mà ai cũng phải công nhận, cả trong nghệ thuật và cả trong… trứng vịt.
Vậy thì trong nghệ thuật tạo hình cây cảnh, tôi nghĩ, cũng không thể là ngoại lệ. Nên một thành viên ban giám khảo chấm thi nào đó chưa bào giờ làm được cái cây nào ra hồn, tôi nghĩ, chưa chắc ảnh hưởng gì đến… chất lượng chấm thi ở vào trình độ chuyên nghiệp thượng thừa của ông ta. Và ngược lại, một nghệ nhân nổi tiếng chưa hẳn đã làm tốt nhiệm vụ này (có khi còn làm hỏng việc cũng nên) khi ông ta chưa một lần dự khảo!
Chính như tôi, người đang gõ những dòng lập luận có vẻ như thuyết phục này, tôi tự biết mình thuộc loại người hội tụ nhiều thứ kém cõi: Chưa bao giờ làm được cây nào ra hồn, chưa hề tham gia chấm thi gì cho ai, chưa bao giờ dám phê phán, tranh luận những vấn đề về nghệ thuật với ai, cũng không thể… đẻ ra được cái trứng vịt lộn nào. Thế nhưng, rõ ràng là tôi vẫn có cảm xúc thích thú, đắm say trước một cây cảnh đẹp và vẫn cứ cảm thấy… ngon miệng mỗi khi được nhấm cái trứng lộn cùng với vài lon Heineiken chính hiệu!
Hôm nay bỗng có chút cảm hứng, Dailoc tôi xin có mấy lời bàn cùng các bác (…) về chủ đề này. Chắc chắn khó tránh khỏi chủ quan và hời hợt, xin được nghiêng mình thọ giáo. "
Các bạn TV Cây cảnh Việt kính mến! Lần này thì tôi cũng phải tự bảo chắn hẳn còn nhiều chủ quan khinh suất. Cũng mong được nghiêng mình thọ giáo. Nhưng rất hy vọng ở đây tôi... vẫn còn dép để mang đi làm cây!
Thân! Lê Thạnh – Dailoc - Comaihoa
Tuesday, October 18, 2011
"Mối quan hệ của cây cảnh nghệ thuật và… cái trứng vịt lộn"
Share this post
0 comments