Wednesday, September 25, 2013

Cây không khí - Ứng dụng xanh trong nội thất nhà

Cây không khí, hay còn gọi là cây Tillandsia có hình dáng bên ngoài gần giống cây dứa, sinh sống và phát triển chủ yếu ở vùng núi Trung và Nam Mỹ. Cây không khí là một loài cây thuộc họ sống ký sinh, cây có hình dáng bên ngoài khi nhìn qua hơi giống cây dứa và điểm đặc biệt nữa ở cây không khí đó là chúng không cần mọc thẳng lên phía trên mà có thể dốc ngược xuống vẫn phát triển một cách xanh tốt.

Cây không khí là một loại thực vật đặc biệt, đặc biệt ở chỗ nó có khả năng sinh trưởng và phát triển ngoài môi trường đất. Rễ của cây không khí rất kém phát triển và chúng được coi là cây phụ sinh trong các loài thực vật. Rễ của cây không khí chỉ làm một chức năng chủ yếu đó là bám chắc vào vật chủ mà chúng ký sinh. Cây không khí hấp thụ các chất dinh dưỡng từ không khí và tổng hợp chúng thông qua lá. Cây không khí còn được gọi bằng tên tiếng anh là air plant tree. Loài cây này trên thế giới có tới hơn 600 loài cùng họ với nhau, tuy nhiên ở Việt Nam mới chỉ có một số loại và được bán chủ yếu ở các vườn ươm cây cảnh với giá rẻ. Các chi của cây không khí Tillandsia được đặt theo tên của Carolus Linnaeus vào năm 1738 để vinh nhà thực vật học đồng thời cũng là một bác sỹ người Phần Lan, Tiến sĩ Elias Erici Tillandz (1640-1693).

Cây không khí ra hoa

Tại sao cây không khí lại có tác dụng cải thiện môi trường sống?

Như đầu bài viết đã đưa, cây không khí là một trong những loài hoa cây cảnh có tác dụng làm sạch bầu không khí ô nhiễm và cải thiện môi trường sống. Thông qua không khí ẩm của môi trường, cây không khí tự tổng hợp lấy nước và chất dinh dưỡng để nuôi sống bản thân. Lá cây không khí dường như hấp thụ gần hết các chất khói bụi và chất gây ô nhiễm không khí ở độ ẩm từ 60%. Tại trường đại học Florence, các nhà thực vật học Luigi Brighigna đã được thử nghiệm cây không khí trong một nghiên cứu về thực vật của mình, loài cây này đã được ươm và gieo trồng thử nghiệm trong nửa năm trên đường vành đai rất ô nhiễm vì khói bụi và khí thải của Florence. Kết quả kiểm tra bất ngờ cho thấy cây không khí Tillandsia đã có thể kiểm soát được sự ô nhiễm của con đường này thông qua việc hấp thụ hầu hết các chất độc hại và khói bụi. Các nhà khoa học còn khẳng định nếu được trồng đại trà với số lượng lớn, cây không khí còn có thể làm sạch hoàn toàn và xoá đi sự ô nhiễm của môi trường mình sinh sống. Một trong số các chất độc hại gây ô nhiễm trong không khí mà cây Tillandsia có tác dụng hấp thụ hoàn toàn đó là hydrocarbon thơm đa vòng, tức là benzopyrenes, chất này đã bị các tổ chức y tế trên thế giới cáo buộc là gây ung thư và chúng được sinh ra từ quá trình đốt cháy không hoàn toàn của xăng và dầu diesel trong các phương tiện giao thông như ô tô, xe máy…

Theo phân tích trong 1 kg cây không khí có chứa khoảng 0.2 mg metabolizzandoli, chúng có tác dụng giữ lại, hấp thụ và chuyển hoá những chất độc hại trong không khí thành chất dinh dưỡng cần thiết cho sự sống của chính cây. Đối với việc bỏ ra một khoản tiền lớn mua các máy lọc không khí và thay vào đó trồng một bức tường cây không khí Tillandsia bạn sẽ tiết kiệm cho mình một khoản tiền đáng kể mà lại còn có tác dụng trang trí. Vì thế, loài cây này được đề nghị trồng trong những ngôi nhà, và trong văn phòng làm việc tại nhiều nước trên thế giới.

Với đặc điểm như vậy mà cây không khí Tillandsia được sử dụng trồng trong nhà để thay cho rèm cửa, hơn nữa cây khi quang hợp còn thải ra ô-xy nên làm tăng thêm dưỡng khí và làm sạch không gian sống. Thật tuyệt vời khi có một tấm rèm cây sống động mà mình có thể sống chung hàng ngày trong nhà, quan sát được chúng phát triển từng ngày và chiêm ngưỡng chúng.

Những chất gây ô nhiễm mà cây không khí hấp thụ

Chất ô nhiễm chủ yếu mà cây không khí hấp thụ đó là PAHs, sinh ra trong quá trình đốt cháy không hết các nhiên liệu hoá thạch, gỗ, dầu mỡ, xăng… nói chung là từ những chất có nguồn gốc hữu cơ, từ chất thải sinh hoạt từ các thành phố, trong khói công nghiệp, khói thuốc lá cũng như nấu nướng thịt hoặc cá hun khói, PAHs được biết là ảnh hưởng xấu đến môi trường, sức khỏe con người và động vật gây ung thư, đột biến và quái thai, độc tính hiển nhiên đối với một số sinh vật dưới nước và các loài chim, ngộ độc mãn tính cao đời sống thuỷ sinh, ô nhiễm các loại cây trồng nông nghiệp.

Tất cả những ích lợi trên mà cây không khí mang lại đối với môi trường sống đã khiến chúng trở thành một trong những loài cây được sử dụng nhiều nhất ở những nơi có bầu không khí ô nhiễm như các thành phố lớn, các khu công nghiệp. Nên trồng đại trà những loại hoa cây cảnh như thế này để giúp lọc và làm sạch bầu không khí ô nhiễm của môi trường nơi bạn đang sống.